Drewno wykorzystywane jest przez ludzi od momentu, w którym zaczęli oni dostrzegać jego możliwości użytkowe. Drzewa spotykamy najczęściej w lasach, parkach, terenach zielonych, ale z drewnem jest nieco inaczej – surowiec ten lub jego pochodne otaczają nas na co dzień i to ze wszystkich stron, mimo że zwykle się nad tym nie zastanawiamy. Korzystamy z mebli drewnianych, zapisujemy coś na papierze, a w kominku przyjemnie pyka palące się drewno kominkowe. To tylko nieliczne przykłady. Jednak niezależnie od tego z czym mamy do czynienia, drzewo musi zostać ścięte, a drewno przetworzone. Spójrzmy na różne technologie przerobu drewna i zapoznajmy się z wynikami ich działań.
Technologie przetwarzania drewna
Drewno może być poddawane różnym rodzajom obróbki w zależności od oczekiwanych wyników. Istnieją cztery główne sposoby na przetwarzanie drewna, a każdy
z nich zawiera w sobie kilka opcji. Poniżej znaleźć można opis poszczególnych z nich:
1. Przerób mechaniczny, czyli fizyczny – polega wykorzystaniu do przetworzenia drewna urządzeń mechanicznych, np. traków. W wyniku działań maszyny, drewno zostaje przygotowane do obróbki (poprzez korowanie), podzielone – powstają np. deski. Produkty te podlegają dalszej obróbce i przetwarzaniu. W skład przerobu mechanicznego wchodzą również działania plastyczne: zgniatanie, walcowanie, ściskanie. Istnieją dwa stopnie skomplikowania tego procesu, dlatego wyróżniamy:
- obróbkę pierwiastkową – która polega na przetwarzaniu drewna na mniejsze elementy: łaty, kantówki – czyli produkty, które można wykorzystać do określonych celów.
- Obróbkę wtórną – polegającą na łączeniu drewna z różnymi materiałami (lub po prostu z drewnem), tak, by powstały gotowe produkty. Procesy te wykorzystywane są w meblarstwie, stolarstwie, szkutnictwie, budownictwie (stolarka budowlana: okna, drzwi, elementy deskowań, podpór).
2. Przerób chemiczny – to działania, które mają na celu pozyskanie składników chemicznych. Wyróżnia się następujące rodzaje przerobów chemicznych:
- celulozowo-papierniczy – dzięki którym możliwe jest wytwarzanie papieru, tektury, celulozy.
- Piroliza (destylacja rozkładowa, destylacja sucha, wytlewanie) – czyli proces, który możliwy jest dzięki działaniu wysokiej temperatury, ale bez dostępu tlenu. Drewno umieszcza się w retortach, które ogrzewane są do 500°C, w wyniku czego powstają: węgiel drzewny, gaz drzewny, ocet drzewny, prasmoła.
- Ekstraktacja – czyli proces, w którym możliwe jest wyodrębnienie garbników (tj. substancji służących do garbowania skóry, pozyskuje się je
z kory drewna lub samego drewna) oraz produktów żywicznych (pozyskiwanych z karpiny, czyli systemu korzeniowego oraz pnia).
- Hydroliza – czyli proces scukrzania drewna przy użyciu np. kwasu solnego. Wytworzony w ten sposób cukier lub alkohol są o wiele droższe, niż te, które spotykane są powszechnie w sklepach.
3. Przerób fizyko-chemiczny – jak sama nazwa wskazuje łączy w sobie elementy obróbki mechanicznej i chemicznej. Można go podzielić na cztery podgrupy:
- przemysł płytowy – czyli procesy, które mają na celu wytworzenie płyt drewnopochodnych: pilśniowych, wiórowych, sklejek.
- Produkcja drewna ulepszonego – terminem tym określa się drewno klejone warstwowo lub prasowane.
- Nasycanie drewna – są to działania mające na celu impregnację drewna przed zjawiskami atmosferycznymi, a także zabezpieczają przed szkodliwym wpływem owadów i organizmów biologicznych, np. grzybów.
- Produkcja mączki drzewnej – czyli drobno zmielonego drewna, które może być wykorzystywane np. w pirotechnice.
4. Przerób hydrotermiczny (cieplno-wodny) – szereg procesów z wykorzystaniem temperatury i wody lub pary wodnej. Działania te mają na celu poprawienie parametrów obrabianego drewna. Mogą to być:
- warzenie,
- parowanie,
- suszenie drewna.
Napisz komentarz Cancel Reply